پالایشگاههای بدن
پالایشگاههای بدن
۱- کلیه ها (kidney)
در هر فرد سالم دو کلیه (kidney) وجود دارد که هر یک در یکطرف ستون مهره ها و زیر دنده های تحتانی واقع شده اند. کلیه ها را پالایشگاه های بدن می دانند. چرا که وظیفه پاکسازی خون را به عهده دارند و هر روز چندین بار تمام خون موجود در بدن از این دو عضو کوچک عبور می کند تا از تمام مواد زائد که طی سوخت و ساز بدن تولید می شود پاک شود.
مهمترین وظیفه کلیه ها برداشت مواد زائد از خون و بازگرداندن خون تصفیه شده به بدن می باشد. هر دقیقه حدود یک لیتر خون (یک پنجم خونی که توسط قلب پمپ می شود) از طریق سرخرگ کلیوی (renal artery) وارد کلیه ها می شود. پس از اینکه خون تصفیه شد خون تصفیه شده از طریق سیاهرگ های کلیوی (renal vein) به بدن باز می گردد.
داخل هر کلیه متجاوز از یک میلیون واحد بسیار ریز عملکردی بنام نفرون وجود دارد. هر نفرون از یک صافی بسیار کوچک بنام کلافه (medulla) که به یک لوله کوچک (توبول-calyces) متصل است تشکیل می شود. آب و مواد زائد توسط این صافی از خون جدا می شوند و به داخل لوله های کوچک (calyces) جریان پیدا می کنند. قسمت عمده این آب توسط لوله های کوچک باز جذب می شود و مواد زائد بصورت غلیظ وارد ادرار می شوند تا دفع گردند. ادرارهای جمع شده از لوله های کوچک وارد قسمت قیفی شکل بنام لگنچه کلیه شده و سپس از طریق لوله ای بنام حالب (ureter) وارد مثانه می شود.
کلیه ها آب بدن را تنظیم می کنند: برای اینکه بدن شما بدرستی و به نحو مطلوب فعالیت کند لازم است که دارای حجم مناسب آب باشد. یکی از مهمترین وظایف کلیه ها برداشت آب اضافی یا حفظ آب بدن در موارد ضرورت می باشد.
کلیه ها مواد زائد را برداشت می کنند: بسیاری از مواد در خون و مایعات بدن باید در اندازه مناسب وجود داشته باشند تا بدن به درستی عملکرد داشته باشد. برای مثال: سدیم و پتاسیم مواد معدنی هستند که از مواد غذایی بدست می آیند. این مواد معدنی برای سلامتی لازم هستند اما باید در حد معینی نگهداشته شوند. زمانیکه کلیه ها بدرستی فعالیت کنند، مواد زائد از بدن داخل ادرار ترشح می شوند همچنین کلیه ها در تنظیم سایر مواد معدنی در بدن مانند: کلسیم و فسفر که برای تشکلی استخوان لازمند، کمک می کنند مواد زائد مانند: اوره و کراتی نیز باید از بدن خارج شوند . اوره و سایر مواد زائد زمانی که بدن پروتئین ها مانند: گوشت را تجزیه می کند، تشکیل می شوند. کراتی نین یک محصول زائد عضلات است. اگر فعالیت کلیه ها کاسته شود، اوره و کراتی نیز در خون افزایش می یابند بسیاری از محصولات زائد اگر از مایعات بدن جدا نشوند برای بدن سمی هستند برای مثال، وقتی فردی دارویی مصرف می کند، مواد زائد شیمیایی که از مصرف این دارو در بدن بوجود می آیند، عمدتا توسط کلیه ها از بدن خارج می شوند.
کلیه ها هورمون می سازند: کلیه های هرمون ها را نیز می سازند. این هورمون ها در جریان خون گردش کرده و بعضی از عملکردهای بدن مانند: فشار خون، ساخت گویچه های قرمز و برداشت کلسیم از روده ها را تنظیم می کنند.
۲- کبد(liver)
كبد(جگر-liver) تصفيه خانه و پالايشگاه بدن است. هر چيزي كه ما مي‌خوريم، مي‌آشاميم، تنفس مي‌كنيم و يا با پوستمان تماس مي‌يابد، سرانجام به كبد‌مان مي‌رسد. كبد وظيفه تصفيه آلاينده‌هاي هوا، آفت‌كش‌ها، دود سيگار، مواد شيميايي و تمام داروهاي مصرفي ما را به عهده دارد. اگر كبد وجود نداشت داروها براي هميشه در بدنمان باقي مي‌ماندند.
كبد در قسمـت راسـت شكم و زير قفسه سينه درست زير ديافراگم قرار دارد. كبد مخروطي شكل بوده و سطحي صاف، نرم و لاستيك مانند دارد. كبد از دو بخش به نام لوب بزرگ و كوچك تشكيل شده است.
كاركردها و وظايف متعدد كبد آن را به يك عضو بسيار حياتي و مهم تبديل ساخته است. تمام خون برگشتي از دستگاه گوارش كه حاوي مواد غذايي است ابتدا به كبد مي‌رود. بنابراين تمام غذايي كه ما مي‌خوريم در كبد پردازش مي‌شود. كبد مسوول بيش از 500 كار كرد حياتي در بدن است. بيش از يك ليتر خون در هر دقيقه از طريق كبد فيلتر مي‌شود. تفكيك مواد مغذي از مواد زايد، سم زدايي، تجزيه مواد شيميايي و يا تبديل مواد شيميايي سمي و غيرقابل دفع به مواد غيرسمي و قابل دفع (متابوليزه كرده و غيرفعال كردن سموم) از کارکردهاي کبد است. يك كبد سالم قادر است 100 درصد باكتري‌ها و سموم را پيش از آنكه به جريان عمومي‌خون بدن راه يابند، از بدن دفع كند. کبد در حفظ تعادل و تنظيم هورمون‌هاي بدن نقش دارد. کبد در ذخيره‌سازي و متابوليسم چربي‌ها، كربوهيدرات‌ها و پروتئين‌ها نقش دارد. سلولهای کبدی پروتئینهای متعددی را سنتز و بطور مداوم به خون ترشح می‌کنند که از جمله آنها می‌توان آلبومین ، پروترومبین ، فیبرینوژن لیپو پروتئینها و هپارین را نام برد. كـبد صفرا را ترشح مي‌كند. صفرا مايعي زرد متمايل به سـبـز اسـت. صفرا وظيفه كمك به گوارش و جذب چربي‌ها و دفـع مــواد زايد را بر عهده دارد.
* به زودی نشانه های خود را به آنان در کرانه های (زمین) و در ساختمان بدن خودشان نشان خواهیم داد تا بر آنها روشن گردد که آن (خدا و قرآن) حق است، آیا همین کافی نیست که پروردگار تو بر همه چیز گواه است؟! (فصلت/۵۳)
کمک به ایتام